Trong những năm qua, bên cạnh các cơ quan quản lý nhà nước, hệ thống liên minh HTX Việt Nam đã có những đóng góp quan trọng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thành viên, giữ vai trò nòng cốt và thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể (KTTT), HTX, làm cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với thành phần KTTT, góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Luật Hợp tác xã năm 2023 (có hiệu lực từ 01/7/2024) đã quy định rõ nội dung, trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước và chức năng, nhiệm vụ của tổ chức đại diện (trong đó có hệ thống Liên minh HTX Việt Nam).
Điều 112 Luật HTX quy định các nội dung chủ yếu về quản lý nhà nước đối với THT, HTX, LHHTX như: xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế chính sách phát triển; thanh tra, kiểm tra tạo môi trường đầu tư kinh doanh lành mạnh, thuận lợi; tổ chức tuyên truyền, triển khai chính sách, pháp luật…
Điều 113 Luật HTX quy định trách nhiệm quản lý nhà nước của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đối với THT, HTX, LHHTX. Theo đó, Bộ Tài chính cơ quan đầu mối giúp Chính phủ thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về THT, HTX, LHHTX.
Điều 110, 111 Luật HTX quy định về các tổ chức đại diện của HTX như: tuyên truyền, hướng dẫn, chia sẻ thông tin, vận động thực hiện các chính sách; tư vấn, hỗ trợ và cung cấp dịch vụ, đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; tham gia xây dựng chính sách, pháp luật…Theo đó, Hệ thống Liên minh HTX Việt Nam gồm Liên minh HTX Việt Nam ở Trung ương và Liên minh HTX cấp tỉnh; thực hiện chức năng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các THT, HTX, LHHTX, giữ vai trò nòng cốt và thúc đẩy phát triển KTTT.