Dự án Các Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Xanh trong nông nghiệp và thực phẩm (GIC) Việt Nam đã và đang triển khai nhiều sáng kiến dành cho hợp tác xã (cải thiện cung cấp dịch vụ; xây dựng thương hiệu; hợp đồng liên kết, quản lý kinh doanh, giảm tổn thất sau thu hoạch…) và hơn 10 sáng kiến dành cho nông dân sản xuất nhỏ (thực hành nông nghiệp tốt; quản lý rơm rạ, cơ giới hóa, quản lý đất bền vững, lớp học kinh doanh cho nông dân…) . Trong những đổi mới sáng tạo mà Dự án GIC triển khai có thể thấy chương trình “Lớp học kinh doanh cho nông dân) còn gọi là FBS cũng như mô hình hướng dẫn huấn luyện hợp tác xã nâng cao năng lực kinh doanh được sự đón nhận của đông đảo học viên tham gia dự án và đã được nhân rộng tại các địa phương.

Mục đích của FBS là thúc đẩy tinh thần doanh nhân, nâng cao kỹ năng kinh doanh của nông dân để đạt được mục tiêu cốt lõi là cải thiện chất lượng sản phẩm, tăng doanh thu, quản lý dòng tiền một cách thông minh và khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Đây là những điều kiện tiên quyết để áp dụng các công nghệ cải tiến, tận dụng các cơ hội thị trường và đầu tư hiệu quả vào sản xuất nông nghiệp cũng như nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị nông sản.

Trong giai đoạn hiện nay, đào tạo nghề cho lực lượng lao động là một trong những những nhiệm vụ quan trọng trong quá trình cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển nông nghiệp bền vững Đặc biệt trong giai đoạn đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới thì “nông dân chuyên nghiệp” không chỉ giỏi về kỹ thuật canh tác, quy trình mà cần phải là một người kinh doanh thực thụ, tính toán được chi phí, hiệu quả để ra quyết định sản xuất, sản xuất theo nhu cầu thị trường.

Một nông dân sản xuất kinh doanh giỏi phải tận dụng thời gian không trực tiếp sản xuất để lắng nghe, quan sát, phân tích những xu thế của người tiêu dùng để tìm ra một thị trường ngách, từ đó sản xuất ra sản phẩm mới hoặc nâng cấp sản phẩm đã có để nâng cao tính cạnh tranh, hình thành một lớp nông dân đã có bước chuyển lớn, chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp.

Tuy nhiên thực tế hiện nay, nhiều nông dân vẫn sản xuất theo tập quán và chưa quan tâm nhiều đến tính toán chi phí, đồng vốn bỏ ra; ghi nhận doanh thu không chính xác nên năng suất, chất lượng sản phẩm còn thấp và đặc biệt chưa mang lại hiệu quả kinh tế cao, người nông dân vẫn còn nghèo. Đào tạo người nông dân trở thành người kinh doanh giỏi là vấn đề hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Hơn nữa, Nghị quyết 19 của Đảng vừa ban hành với mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông dân văn minh, nông thôn hiện đại; gần đây khái niệm "trí thức hóa nông dân", xây dựng "nông dân chuyên nghiệp" cũng được các ngành chức năng nói đến.

Với nhiệm vụ Chính phủ giao cho Bộ Bông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức triển khai đào tạo nghề cho lao động làm nông nghiệp; từ sự thành công của FBS ở Đồng bằng sông Cửu Long, Bộ mong muốn đưa phương pháp, quy trình, nội dung đào tạo FBS này vào chương trình đào tạo nghề cho lao động nông thôn, chính vì vậy Giám đốc dự án GIC Trung ương cũng là Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn đặt hàng cho nhóm nghiên cứu biên soạn xây dựng Chương trình khung lớp học kinh doanh cho nông dân (hay còn gọi là nghề Kinh doanh nông nghiệp) để phổ biến, nhân rộng vào chương trình đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động cho lao động nông thôn.

Ngày hôm nay, Cục Kinh tế hợp tác và PTNT phối hợp với Dự án Các Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Xanh tổ chức Diễn đàn Hợp tác xã nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long tổ chức Hội nghị công bố chương trình đào tạo nghề học kinh doanh cho nông dân Việt Nam và tài liệu hướng dẫn huấn luyện HTX nâng cao năng lực kinh doanh.

Cùng với mô hình lớp học kinh doanh cho nông dân thì các khóa huấn luyện HTX nâng cao năng lực kinh doanh cũng là một trong những điểm mới, khác biệt trong phương pháp và cách làm. Các tài liệu hướng dẫn huấn luyện cho HTX được GIC phối hợp với các chuyên gia quốc tế và trong nước của Agrriterra và Trường Chính sách công và phát triển nông thôn, đặc biệt là Ts Võ Thị Kim Sạ để biên soạn lại tài liệu MYCOOP của Agrriterra và ILO để phù hợp hơn với tình hình phát triển HTX ở Việt Nam. Các tài liệu này đã thử nghiệm ở các nhóm HTX và thành viên HTX và các cộng đồng dân tộc khác nhau. Vào tháng 2 năm 2022, CMARD 2 đã rà soát và thẩm định bộ tài liệu với 4 modules: Quản trị HTX, Lập Kế hoạch kinh doanh, Quản lý tài chính và marketing và được đưa vào tập huấn tại các tỉnh dự án và các vùng lân cận

Chủ trì hội nghị:

1. Ông Lê Đức Thịnh – Cục trưởng Cục KTHT và PTNT – Giám đốc BQL Trung ương dự án Trung tâm đổi mới sáng tạo Xanh
2. Bà Sonja Esche – Trưởng nhóm nông nghiệp, Tổ chức GIZ; Cố vấn trưởng Dự án Trung tâm đổi mới sáng tạo Xanh